کانه زایی سولفید توده ای آتشفشانزاد روی-سرب-مس نوع Bathurst در منطقه چاه گز، جنوب شهر بابک، پهنه سنندج- سیرجان جنوبی

Authors

  • جان پیتر سازمان زمین شناسی کانادا
  • فردین موسیوند گروه زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
  • محمدهاشم امامی پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • میشائیل سولومون مرکز ممتاز در تحقیقات نهشته‌های معدنی (CODES)، دانشگاه تاسمانیا، استرالیا
Abstract:

کانه­زایی روی- سرب- مس در منطقه چاه­گز در 60 کیلومتری جنوب  شهربابک، در پهنه سنندج-­ سیرجان جنوبی و در درون توالی آتشفشانی-­ رسوبی بایمود­ال و دگرگون شده ژوراسیک میانی رخ داده است. کانه­زایی با شکل هندسی اغلب چینه­سان و لایه­ای و صفحه­ای شکل و در چندین افق چینه­ای خاص به­همراه رسوبات بروندمی (exhalites) در واحدهای 1،2 و 3 رخ داده است که در واحدهای 1 و 2 به­صورت رخدادهای معدنی متعدد و در واحد 3 به­صورت کانسار چاه­گز و تعدادی رخداد معدنی است. سنگ­های میزبان کانه­­زایی به ترتیب اهمیت، متاتوف ریولیتی، متاپلیت توفی و متاریولیت هستند. بافت ماده معدنی به صورت توده­ای، نیمه توده­ای، نواری، لامینه، دانه پراکنده و رگه – رگچه­ای است. پاراژنز کانسنگ شامل کانی­های اولیه پیریت، اسفالریت، گالن، کالکوپیریت، تتراهدریت، آرسنوپیریت، بورنیت و پیروتیت و کانی­های ثانویه از جمله کوولیت، کالکوسیت، مالاکیت، سروسیت و اسمیت­سونیت بوده و کانی­های باطله بیشتر سریسیت، کوارتز، کلریت، کلسیت و باریت است. دگرسانی­های سنگ دیواره به­طور عمده شامل دگرسانی سریسیتی و کلریتی و به مقدار کمتر دگرسانی­های کربناتی و سیلیسی است. سنگ­های میزبان دگرسان شده در اثر دگرگونی و دگرشکلی دچار برگوارگی شده و به همراه ماده معدنی دچار چین­خوردگی و گسلش  شده و بافت­ها و فابریک­های کاتاکلاستیک، پیوستگاه سه گانه، سایه فشاری و کنگره­ای (کرنیولیشن) و بودیناژ در آنها گسترش یافته است. بر اساس مطالعات زمین­شناسی، کانی­شناسی، ژئوشیمی و دگرسانی، کانه­زایی روی- سرب- مس در منطقه چاه­گز در اثر فعالیت­های آتشفشانی زیردریایی در یک حوضه کافتی کمانی، به­صورت سولفید توده­ای آتشفشانزاد (VMS) نهشته شده و سپس به همراه سنگ­های درون­گیر توسط فازهای کوهزایی کیمرین جوان و لارامید و رویدادهای جوان­تر دچار دگرشکلی و دگرگونی ناحیه­ای در حد رخساره شیست سبز شده است. این کانه­زایی بر اساس مقایسه آن با نهشته­های مشابه جهانی، بیشترین شباهت را به تیپ سیلیسی­آواری فلسیک مثل کانسار­های منطقه معدنی باتورست (Bathurst) کانادا و کمربند پیریتی ایبریا اسپانیا و پرتغال دارد که برای اولین بار در ایران معرفی می­شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ساختار در نهشته سولفید توده‏ای روی- سرب- مس چاه گز، جنوب شهربابک

نهشته سولفید توده‏ای آتشفشان‎زاد (VMS) روی- سرب- مس چاه گز، در چند مرحله دگرریخت و دگرگون شده است و در بخش جنوبی پهنه سنندج- سیرجان برونزد دارد. پیکره‏هـای معدنی، از توده‏هـای سولفیدی چینه‏سان، لایه‏ای، صفحه‎ای و عدسـی‏شکل تشکیل شده‎انـد و در راستای º060 تا º070 کشیدگـی نشان می‏دهند. سولفیدهـای توده‏ای به همراه سنگ‏هـای میزبان خود 3 مرحله دگرریختـی اصلی (D1, D2, D3</s...

full text

کانسار سولفید توده ای آتشفشانزاد نه کوهی: نمونه ای از کانه زایی نوع بتورست در شمال غرب کرمان

کانسار مس نه‌کوهی در 40 کیلومتری شمال غرب کرمان، در پهنه ساختاری ایران مرکزی (بلوک بافق- پشت‌بادام) و در داخل توالی آتشفشانی- رسوبی پرکامبرین پسین- کامبرین پیشین رخ داده‌است. توالی میزبان کانه‌زایی بطور عمده شامل شیل سیاه، ماسه سنگ و داسیت (سری ریزو) می‌باشد. کانه زایی به صورت چینه‌کران (رگه-‌ رگچه ای) و چینه‌سان (لایه‌ای) در3 افق معدنی مس دار و 2 افق غنی از آهن و منگنز رخ داده‌است. کانه زایی د...

full text

زمین شناسی، ژئوشیمی و الگوی تشکیل کانسار روی- سرب- مس چاه گز و مقایسه آن با کانسار سولفید توده ای آتشفشانزاد مس- روی- نقره بوانات در پهنه سنندج- سیرجان جنوبی

کانه زایی روی- سرب- مس در منطقه چاه گز در 60 کیلومتری جنوب شهربابک و 174 کیلومتری جنوب شرق کانسار سولفید توده ای بوانات، در پهنه سنندج- سیرجان جنوبی و در داخل توالی آتشفشانی- رسوبی دگرگون شده چاه گز رخ داده است. این منطقه از لحاظ ساختاری از تاقدیسی با روند عمومی محوری شمال شرق- جنوب غرب تشکیل یافته است. توالی چاه گز از چهار واحد سنگی تشکیل یافته و توسط دایکهای بازیک جوان قطع گردیده است. کانه ...

15 صفحه اول

رخداد انواع گوناگون کانسارهای سولفید توده‌ای آتشفشان‌زاد (VMS) و ارتباط آن با تحولات زمین‌ساختی- ماگمایی در پهنه سنندج- سیرجان

انواع گوناگونی از نهشته‌های سولفید توده‌ای آتشفشان‌زاد (VMS) در بخش‌های شمالی و جنوبی پهنه سنندج- سیرجان تشکیل شده‌اند که از مهم‌ترین آنها می‌توان کانسارهای مس- روی- نقره بوانات (نوع پلیتیک مافیک یا Besshi)، مس- روی سرگز (نوع بایمدال مافیک یا Noranda) و روی- سرب- مس چاه‌گز (نوع سیلیسی‌کلاستیک فلسیک یا Bathurst) در بخش جنوبی و کانسار سولفید توده‌ای غنی از طلای باریکا (نوع بایمدال فلسیک یا Kuroko...

full text

کانه‌زایی مس (-نقره) نوع " Volcanic RedBed" در کانسار کشت‌مهکی، شمال باختر صفاشهر، پهنه سنندج- سیرجان جنوبی

توالی آتشفشانی- رسوبی کرتاسه زیرین در شمال باختر و جنوب خاور صفاشهر (دهبید) در زیرپهنه حاشیه‌ای (Marginal sub-zone) سنندج-  سیرجان جنوبی، دربرگیرنده کانسار کشت‌مهکی و تعدادی اندیس معدنی مس (-نقره) است. کهن‌ترین رخنمون‌های سنگی منطقه مربوط به واحدهای شیلی و ماسه‌سنگی ژوراسیک است که توالی پیشرونده کرتاسه زیرین با کنگلومرای قاعده‌ای و ماسه‌سنگ و شیل‌های سیلتی به‌صورت دگرشیب بر روی آنها قرار گرفته ...

full text

کانه زایی بروندمی-آتشفشان‌زاد چینه سان تنگستن (مس-روی) در کانسار چاه-کلپ، (جنوب بیرجند) و افقهای کانه دار آن

     کانسار تنگستن (مس-روی) چاه­کلپ در محدوده بلوک لوت قرار دارد. این بلوک جزیی از سکوی پالئوزوییک ایران مرکزی است، که به شدت تحت تأثیر حرکات کوهزایی کیمرین پسین قرار گرفته است. توالی آتشفشانی- رسوبی تریاس بالایی- ژوراسیک که کانه­زایی چاه­کلپ را در  بر دارد، تا حد رخساره شیست سبز- آمفیبولیت پایینی دگرگون­شده است. این توالی، از قدیم به جدید شامل شیست متاپلیتی سیلیسی، توف فلسیک دگرگون­شـده زیرین،...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 82

pages  151- 164

publication date 2011-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023